فواید و مضرات کچل کردن

از زمان گذشته تراشیدن سر یکی از سنت‌های ایرانیان بوده است. درتحسین کچل بودن همین کافی است که گفته می‌شود «همه ما کچل به دنیا آمده‌ایم»! متخصصان می‌گویند اگر همه افراد رعایت  بهداشت داشته باشند و مرتب استحمام کنند، کوتاه کردن مو از ته ضرورتی ندارد، به ویژه در حال حاضر که سطح بهداشت جامعه نسبت به گذشته بالاتر رفته، مثلا در محیط مدارس و پادگان‌ها موضوع تراشیدن مو از ته تقریبا منتفی شده ‌است. ولی گاهی نمی‌شود از وسوسه تراشیدن سر خلاص شد! این روزها که به‌دلیل شیوع ویروس کرونا فعالیت بعضی مشاغل مانند آرایشگری با اخلال روبه‌رو شده است، مردم و به ویژه آقایان، خودشان دست به کار شده و زحمت اصلاح موهایشان را می‌کشند. گروهی هم که خودشان حوصله یا اطرافیان‌شان مهارت اصلاح سر را ندارند، کار را یکسره کردند و از ته می‌تراشند هرچند فعالیت آرایشگاه‌ها با رعایت پروتکل‌های بهداشتی از سر گرفته شده‌است، ولی باز هم بهانه‌ای است تا در این مقاله بررسی کنیم اصلا تراشیدن موی سر چه فواید یا مضراتی دارد.

فواید و مضرات تراشیدن مو

خیلی از افراد بر این باورند که تراشیدن مو باعث پرپشت و ضخیم شدن موها می‌شود اما این موضوع مبنای علمی ندارد. شما می‌توانید برای تقویت موهای خود از انواع مکمل تقویت کننده مو استفاده کنید.

قسمتی از مو که بالاتر از سطح پوست قرار دارد، بافتی مرده است و هر کاری که روی آن انجام شود بر رشد مو تاثیر نخواهد گذاشت. بیشتر متخصصان هم بر این باورند که تراشیدن مو ممکن است ریشه آن را قوی کند، اما تاثیری روی ضخامت آن ندارد. واقعیت این است که این فقط یک خطای دید است. نوک موهای تازه رشد کرده به دلیل تراشیده شدن، برشی خشن دارد که به ضخیم‌تر و تیره‌تر دیده‌شدن آن کمک می‌کند. مو را می‌توان با تیغ و ماشین اصلاح تراشید از نظر بهداشتی سالم‌ترین روش تراشیدن مو تیغ‌های یک‌بار مصرف استاندارد است که البته نباید تاریخ مصرف آن گذشته باشد یا باز و زنگ‌زده باشد، بعد دستگاه‌های برقی با رعایت نظافت توری و تیغه‌ها و بعد تیغ‌های قدیمی. حال ببینیم تراشیدن مو چه فایده‌ها و ضررهایی دارد.

به این دلایل موهای سر خود را نتراشید

• نمایش ایرادها:

اگر سرتان ایراد ظاهری دارد  یا شکل جمجمه‌تان متفاوت است، تراشیدن مو می‌تواند آن مشکل‌ها را که سال‌ها زیر موهای‌تان مخفی بوده، برای خودتان و اطرافیان آشکار کند که شاید برایتان سخت باشد.

•  حساس بودن پوست سر:

پوست سر بسیار حساس است و می‌تواند به راحتی دچار آسیب شود. این آسیب‌ها ممکن است بر اثر تابش خورشید و اشعه‌ماورای‌بنفش باشد که برای همین با مو می‌توان پوست سر را حفظ کرد.

• خشکی پوست سر:

ممکن است نوع پوست شما خشک باشد و بعد از اصلاح سر دچار خشکی یا پوسته شود که برای خودتان و دیگران ناخوشایند است. هرچند برای جلوگیری از این مشکل می‌توان از کرم‌های مخصوص استفاده کرد.

•  جوش و آکنه:

معمولا پوست‌های حساس پس از تراشیدن دچار جوش می شود که اگر به آن‌ها رسیدگی نشود ممکن است کار به جاهای خطرناک بکشد و زیبا هم نیست. همچنین تراشیدن سر باعث می‌شود موها از داخل پوست رشد کنند و این کار برای افرادی که پوست آن‌ها جوش زیادی دارد، توصیه نمی‌شود.

•   بالا رفتن احتمال سرماخوردگی:

 اگر موی خود را بتراشید ولی مراقب نباشید، در روزهای سرد سال به راحتی در معرض سرماخوردگی قرار می‌گیرید، چرا که بدن گرمای زیادی را از طریق  سر به دلیل جریان خون بالایی که در آن است، از دست می‌دهد.

به این دلایل موهای سر خود را بتراشید

•  مخفی‌کاری:

بیشتر کسانی که سرشان را می‌تراشند برای پنهان کردن طاسی بخش وسط سر است، هرچند خودشان می‌گویند می‌خواهند خوش‌تیپ شوند یا شبیه فلانی باشند! پس تراشیدن سر، یک راه مخفی کردن کم پشت بودن مو است.

•   بالا بردن اعتماد به نفس:

همچنین اگر دچار ریزش مو هستید و خالی شدن سطح سرتان ناراحت‌تان می‌کند و از نگاه دیگران احساس بدی می‌کنید، با تراشیدن همه سرتان می‌توانید اعتماد به نفس‌تان را دوباره پیدا کنید.

• راحت و به‌صرفه:

اگر موی سرتان را بتراشید هم در زمان استحمام، آرایش، پیرایش و مراقبت از آن صرفه‌جویی می‌شود، هم در مصرف آب، شامپو، ژل، تقویت‌کننده، سشوار و شانه! مخصوصا اگر برای زیبایی، رفع لختی یا فربودن، شوره سر، چربی، ریزش و... هم هزینه‌های زیادی می‌کنید.

•   احساس جوانی:

بسیاری از افراد مسن اگر موهای خود را بتراشند، ناگهان چند سالی از سن‌شان کم می‌شود. همین تغییر در ظاهر قطعا در روحیه آن‌ها هم بی‌تاثیر نخواهد بود.

• خنک شدن:

 اگر در منطقه‌ای با آب و هوای گرم زندگی می‌کنید یا فردی گرمایی هستید و فعالیت‌های روزانه باعث می‌شود عرق کنید، یا حتی طاقت تابستان را ندارید، پس زود موی سرتان را بتراشید!

نکاتی خواندنی در رابطه با تراشیدن مو سر

1- سر نوزادان را باید تراشید؟

باز هم بر خلاف توصیه های طب ایرانی, متخصصان پوست و مو، تراشیدن موی نوزادان را توصیه نمی کنند. آنها می گویند این کار هیچ تاثیری در رشد موها نداشته و گاهی نیز به ریشه مو آسیب می رساند, چراکه نوزادان در یک سال اول زندگی دارای موهایی کرک مانند و بسیار ضعیف هستند که در طول یکسال به تدریج می ریزد و پس از آن موهای دائمی کودک رشد خواهند کرد. متخصصان می گویند وارد شدن فشار و یا ضربه به ریشه موی نوزادان, حتی ممکن است موجب ریزش مو و کندی رشد موها شود و برای همین هم به والدین توصیه می شود حتی از شانه کردن موهای نوزاد با شانه های غیر استاندارد و بستن موی سرشان هم پرهیز کنند؛ چه برسد به تراشیدن. برای همین متخصصان, تراشیدن موی بچه ها را بعد از یک سالگی توصیه می کنند.

2- سر تراشی در طول تاریخ

هزار سال قبل هم شاعر گفته: سرم را سرسری نتراش ای استاد سلمانی... اما استفاده از تیغ برای زدودن موها به 3 یا 4 هزار سال پیش برمی گردد. شواهد تاریخی نشان می دهد که در آن زمان از سنگ چخماق برای درست کردن تیغ های یکبار مصرف استفاده می شده. بعد از آن هم ساخت تیغ های مسی آغاز شده که تا امروز هم در برخی کشورها رواج دارد. درحال حاضر دو نوع کلی از تیغ های اصلاح وجود دارد، تیغ های مستقیم که در آرایشگاه های مردانه مورد استفاده قرار می گیرند و دسته دیگر تیغ های ایمنی هستند که در انواع مختلف مانند تیغ های دو لبه و یکبار مصرف ساخته می شوند.

اگر بخواهیم این روشها را از نظر بهداشتی اولویت بندی کنیم، باید بگوییم سالم ترین روش، تیغ های یکبار مصرف استاندارد است ( البته با ملاحظات بهداشتی مثل اینکه تاریخ مصرفش نگذشته باشد یا باز نباشد، که در آن صورت احتمال ابتلا به عفونت های قارچی را بالا می برد)، و بعد دستگاه های ریش تراش و بعد تیغ های قدیمی.

3- چه وقت تراشیدن موی سر ضروری است؟

غیر از نشان دادن همدردی, بعضی وقت ها تراشیدن مو ضروری است. مثلا قبل از جراحی روی سر. اصولا قبل از هر جراحی ای، موها باید برداشته شوند تا خطر عفونت کم شود. حتی قبل از لیزر درمانی هم این اتفاق باید بیفتد؛ البته اینجا برای اینکه موها با اشعه لیزر نسوزند.

در افرادی که بیماری های عفونی دارند ( عفونت هایی از قبیل شپش، قارچ و کچلی و زرد زخم ) موها مخفی گاه عوامل میکروبی هستند و توصیه می شود موها کوتاه شوند تا فرآیند درمانی طی شود ولی پس از درمان، این بیماران می توانند مطابق عرف و استانداردهای اجتماعی دوباره موهایشان را بلند کنند. وقتی موهای فرد بیمار بلند است نمی توان به راحتی داروها و پمادها را روی پوست سر مالید و آثار درمانی مطلوب را انتظار داشت. به همین دلیل، به افرادی که به بیماری های پوست و موی سر دچارند توصیه می شود موهایشان را کوتاه کنند تا راحت تر از پمادها و داروها استفاده کنند.

4- تراشیدن موی سر برای بچه مدرسه ای ها خوب است؟

این هم سوالی است که خیلی ها می پرسند. متخصصان می گویند اگر پسربچه ها بهداشت قابل قبولی داشته باشند و استحمام روزانه را انجام دهند و بهداشت فردی و خانوادگی شان در حد مطلوب و مناسبی باشد، کوتاه کردن مو با نمره 4 ضرورتی ندارد ولی در پسربچه هایی که از بهداشت مناسبی برخوردار نیستند کوتاه کردن موها لازم است چون در محیط های عمومی, خطر عفونت هایی مثل کچلی، شپش و حتی قارچ های پوست و موی سر بیشتر می شود. کوتاه کردن موها از لانه گزینی عوامل عفونی مانند کچلی و شپش و زردزخم جلوگیری خواهد کرد. وقتی موها کوتاه تر باشند در هنگام استحمام پوست سر راحت تر پاک می شود و عوامل دارویی و شست و شو دهنده بهتر می توانند به پوست سر و اطراف موها نفوذ کنند و میکروب ها را از بین ببرند.

5- چرا حاجی ها موی سرشان را می تراشند؟

با همه اینها، برای عموم مردم، موی سر اهمیت زیادی دارد. راز سر تراشیدن هم همین است؛ این است که آدم غرور و کبر را از خودش دور کند؛ در واقع خودش را بشکند. البته طاسی هم برای خودش مدی است و خیلی ها که ریزش موی آندروژنیک دارند و بخشی از موهایشان ریخته، کلا موی سرشان را می تراشند تا خوش تیپ تر به نظر برسند.

بنابراین, نفس سرتراشی نیست که اهمیت دارد, مهم این است که انگیزه شما از تراشیدن سرتان چه باشد.

6- روان شناسی تراشیدن سر

شکی نیست که مو تاثیر قابل توجهی در «احساس زیبایی» دارد. احساس زیبایی البته با خود زیبایی متفاوت است. برای همین هم متخصصان می گویند اثر روانی تراشیدن موها، در هر کسی متفاوت است. حتی اینکه بچه ها پس از تراشیدن سر احساس بدی پیدا کنند و اعتماد به نفس آنها دچاراختلال شود بستگی به نوع تربیت و شرایط اجتماعی دارد که کودکان در آن بزرگ شده اند. البته امروزه به طور معمول و مخصوصا در شهرهای بزرگ, از ته تراشیدن موها برای پسرها خوشایند نیست و بیشتر پسربچه ها دوست ندارند با این وضعیت در جامعه حاضر شوند.